Concerto có nhiều đổi mới trong nhiều khía cạnh. Trong chương đầu tiên, Mendelssohn đã rời khỏi hình mẫu chuẩn mực của concerto Cổ Điển bằng nhiều cách thức, như sự bắt đầu gần như ngay lập tức của violon trong phần mở đầu, điều này xảy ra tương tự trong Piano concerto No.1 của ông. Dù chương đầu phần lớn vẫn theo hình thức sonata, Mendelssohn đã cho chủ đề chính được thể hiện bằng violon rồi mới đến dàn nhạc. Các concerto Cổ Điển thường mở đầu bằng dàn nhạc giới thiệu chủ đề chính trước tiên.

Khúc trổ ngón cũng rất cải tiến khi được viết riêng ra như một phần của bản concerto, được đặt trước phần tóm lược. Trong concerto Cổ điển, khúc trổ ngón được ứng tác bởi các nghệ sĩ độc tấu và thường nằm trong phần kết thúc của chương nhạc, sau phần tóm lược và chỉ ngay trước đoạn kết (coda) cuối cùng.

Concerto cũng nổi bật so với các concerto trước đó bởi tính liên kết của các chương. Không có đoạn nghỉ giữa chương một và chương hai, bassoon làm cầu nối giữa hai chương này. Đoạn nối giữa hai chương cuối cũng bắt đầu gần như ngay lập tức sau chương chậm. Giai điệu giống như phần mở đầu, thể hiện kết cấu vòng của tác phẩm. Sự kết nối này nhằm loại bỏ việc vỗ tay giữa các chương. Đây có lẽ là một bất ngờ lớn cho khán giả của Mendelssohn, không như khán giả ngày nay, thường vỗ tay hoan hô giữa các chương nhạc.

Concerto cũng yêu cầu vai trò của nghệ sĩ độc tấu chỉ là người đệm cho dàn nhạc trong những phần mở rộng, ví dụ như những hợp âm rải lúc bắt đầu phần tóm lược. Đó là những điều quá mới lạ cho một violon concerto thời kì đó.